مختصری از فراز و نشیب پست در افغانستان بخش دوم 4 - ایلچی :

مختصری از فراز و نشیب پست در افغانستان
بخش دوم

4 - ایلچی :

افاده لغوی :
ایلچی کلمه یی ترکی به معنی پیام گزار ، فرستاده ، سفیر ، مندوب و قاصد و به دری - فارسی پیک و نامه بر و خبر رسان باشد چه ایل بمعنی پیام است و چی افاده ٔ معنی فاعلی کند یعنی پیامدارو پیغام گذار. (آنندراج ) (از فرهنگ وصاف ). فرستاده ٔ مخصوص ، مأموری که برای انجام دادن امور دیوانی سفر میکرد (در دوره ٔ چنگیز و نواده هایش )، ایلچیان . (فرهنگ فارسی معین ) : ایلچی که بدان جانب متوجه بودی همین معنی تازه میکردی . (تاریخ جهانگشای جوینی ). ابواب تعظیم و احترام بر روی ایلچیان آستان سپهراحتشام نمیگشاید. (حبیب السیر ج 3 ص 352).

ادامه نوشته

تاریخچه پست و تکت پوستی در افغانستان ( چاپار ، دیوان برید، داک خانه و پسته خانه ) بخش اول

تاریخچه پست و تکت پوستی در افغانستان
( چاپار ، دیوان برید، داک خانه و پسته خانه )
بخش اول

مقدمه :
اولین بار تکت پوستی را در بین اوراق پدرم که هر عصر اوراق کار های دفتری را با خود به خانه میاورد تا بقیه وظایف دفتر خویش را در خانه انجام دهد ؛ دیدم . 7 یا 8 سال داشتم . یکی از انها را که تصویر ظاهرشاه پادشاه وقت را داشت و در روی پاکتی نصب شده بود ؛ گرفته و در دیوار اطاق بزرگی و طولانی که هم سالون بود و هم خوابگاه ما ، سرش نمودم .عصر که پدرم آمد ؛ متوجه پست شد و انرا پاک کرد و برایم اکیدا" گوشزد نمود هرگز در اطاق های خانه عکس و تصویر را نگذاری که باز نماز ما نمیشود . شاید همان گوشزد تا حال در گوشم طنین دارد که تا اروپا نیامده بودیم هیچ تصویری فامیلی در در و دیوار خانه مان نبود اگر بود ندرتا مناظر طبیعی و تصاویری از آیت الکرسی و یاسین شریف و یا هم چهار قُل بود . بنابران اشنایی پست چنان ساده نیست که من نوشتم بلکه درافغانستان این مرکز و نهاد خبر رسانی سابقه بس طولانی دارد .

ادامه نوشته

منشی نووِل کیشور ناشر ، مصحح ، شاعر ، مؤرخ و خدمتگذار اشاعه فرهنگ ادبی و اسلامی

منشی نووِل کیشور ناشر ، مصحح ، شاعر ، مؤرخ و خدمتگذار اشاعه فرهنگ ادبی و اسلامی

جهد من در حلقه تقلید نیست
حاصل تحقیق جز توحید نیست
( نووِل کیشور )

مقدمه :
در جهان دیروز افراد وجود داشتند که بدون درنظر گرفتن مشخصات شخصیتی و وابستگی قومی و ملی و مذهبی ؛ نمادی از انسان سالاری و تابلوی از فرهنگ سالاری داشتند و زندگی خود را وقف خدمت به مردم نموده بودند . بنابران برای این چنین افراد ملیت و دین و سرحدات جغرافیایی مفهوم خویش را کم رنگ مینماید .
یکی از آن افراد منشی نووِل کیشور بود که چون بحر زلال بود و ساحل خویش را سیراب کرد. برای هر فرهنگ و هر زبان چه دری و پشتو و یا سانسکریت و اردو و انگلیسی و یا هر دین مانند اسلامی یا هندوی و یا برهمنی و یا مسیحی پاسداری کرد و برای اشاعه و ترویج آن راه دور و درازی را طی کرد .

ادامه نوشته

کابل و ده افغانان:

 

کابل و ده افغانان:

مقدمه :
محترم امینی صاحب شما که سالیان از عمر تان را در تحقیق و پژوهش سپری نموده اید .از باریکی ها و مشکلات محقق آگاهی کامل دارید . من شخصا" کارکرد ها و مطالب تان را در سالهای قبل در مجلات علمی مجله باستان شناسی و در مهاجرت معمولا در سایت کابل نات ان همه را مطالعه نموده ام و خوشبختانه ساحه کار ما متمم یکدیگرند بیشتر از مقالات تان سود میجویم . زحمات تان قابل تقدیر اند .

ادامه نوشته

فرحان - ستاره دیگری از آسمان هنرتیاتر فروریخت

ستاره دیگری از آسمان هنرتیاتر فروریخت

صد داغ نهان دارد این سینه که میخندد
صد گونه بلا دیدست این دیده که میگرید

مقدمه :
با تآلم و تآسف باید اذعان نمود که شخصیت فرهنگی و استاد سابقه پوهنتون کابل مرحوم محمد نعیم فرحان بنابر مریضی دومدار دیده از جهان فروبست . حلقات فرهنگی و پوهنتونی را در سوگ نشاند . سال های 60 هجری شمسی در پوهنتون کابل با ایشان از نزدیک آشنا شدم مرد متبسم و همیشه خندان و بذله گو و با استادان با خودمانی خاصی صحبت مینمود ندرتا به دفتر کارم میامد و گاهی و از مشکلات پوهنحی هنر ها زیبا حرف میزدیم .

ادامه نوشته

از مستر کیمپبل تا جنرال کیمپبل بخش دوم

از مستر کیمپبل تا جنرال کیمپبل
بخش دوم

2 - دگرجنرال آنگوس جان کیمپبل :

آنگوس جان کیمپبل دومین کیمپبل است که در تاریخ نظامی افغانستان برمیخوریم موصوف استرالیایی اصل است و با ورود قوای ناتو در افغانستان ؛قومندانی قوای استرالیایی را در افغانستان به عهده داشت .
آنگوس جان کمپبل DSC، AM یک افسر ارشد در اردوی استرالیا است، در حال حاضر به عنوان فرمانده اردوی (CA) مصروف خدمت میباشد . او قبلا به عنوان فرمانده عملیات مستقل سرحدی تا انتصاب او به عنوان CAاز سپتامبر 2013 تا ماه می 2015. خدمت کرده است.

ادامه نوشته

از مستر کیمپبل تا جنرال کیمپبل

از مستر کیمپبل تا جنرال کیمپبل
بخش اول

1 - داکتر مستر ادوارد کیمپبل :
در تاریخ استعماری انگلیس به ده ها نام کیمپبل برمیخوریم که در هند ، چین ، پرتگال و افغانستان مصروف جاسوسی و یا وظایف نظامی بوده اند . از جمله
مستر کیمپبل ( Compbell) که در تاریخ افغانستان به کیول مشهور است یک نفر صاحب منصب انگلیسی بود از سال ومحل تولد او خبر نداریم اما آغازین کارروایی های او را ؛ جی، تی ،وین ( G.T.Vigne) در روزنامچه غزنی و کابل طبع 1840 م لندن راجع به او معلومات خوبی میدهد که : من در کابل به سال 1840 م کیمپبل را دیدم و داستان خود را بمن چنین گفت :

ادامه نوشته

دروازه های کابل در کشور های همسایه

دروازه های کابل در کشور های همسایه

مقدمه :
کابل با تاریخی پربار خویش مرکز سیاسی و تجارتی در طول تاریخ از برهمن شاهان و کابلشاهان و هندوشاهان تا حکمروایی اعراب مسلمان و امپراطوری های غزنوی و غوری و بعد ها بابر و بالاخره درانی و سدوزایی تا امروز مسیر و چهار راه تمدن و فرهنگ و محل تقاطع قوافل تجارتی بوده است . کابل به بزرگی کشور کابلستان شهرت داشته از غزنه تا روه و پشاور وسعت داشته است .

ادامه نوشته

ابونصر پارسا متصوف وارسته دیارمان

ابونصر پارسا متصوف وارسته دیارمان

مقدمه :
من از تصوف و مقارنه های آن جز سیر تاریخی این دانش، بیشتر نمیدانم اما جای دارد که برای اموزش خویش بدنبال علم شتافت فرق نمیکند در کدام سن و سال قرار داریم . از ابونصر زیاد شنیده بودم دیار بلخ با نام ابونصر چون مولانا آذین بسته است .

ادامه نوشته

مبدا تقویم و تاریخ نگاری اسلامی

مبدا تقویم و تاریخ نگاری اسلامی

ز محرم چو گذشتی برسد ماه صفر
دو ربیع و دو جمادی ز پی یکدیگر
رجب است از پی شعبان، رمضان و شوّال
پس به ذی‌القعده و ذی‌الحجه بکن نیک نظر

مقدمه :
یقینا با من هم عقیده اید از زمانیکه افغانستان دچار تشنج و جنگ و اشغال و دودسته گی ها شد همه مان ؛ نوعی علاقه به تاریخ کشور پیدا کردیم هرکدام تلاش نمودیم خاطرات و چشم دید های خویش را ثبت و وقایع را به تحلیل و تجریه قرار بدهیم . با وجودیکه همه مؤزخ نبودیم و از نگارش سیستماتیک تاریخ نویسی فاصله داشتیم .

ادامه نوشته

قبرهای سلاطین وشاهان افغانستان بخش هفتم ( تیموریان )

قبرهای سلاطین وشاهان افغانستان
بخش هفتم
( تیموریان )
(۷۷۱ – ۹۱۱ ه‍ ق = ۱۳۷۰ - ۱۵۰۶ م )
مقدمه :

تیموریان (۷۷۱ – ۹۱۱ ه‍ ق =۱۳۷۰ - ۱۵۰۶ م) دودمانی ترک نژاد و بنیان‌گذار این دودمان امیر تیمور بود که ادعا می‌کرد نسبش به چنگیز خان میرسد و در برلاس که اتحادیه از تاتارهای کوچی بود؛ به دنیا آمد. تیمور کشوری گسترده و دولتی سترگ ایجاد کرد و سرزمین (ماوراءالنهر) را به اهمیتی رساند که تا آن زمان هیچگاه بدان پایه نرسیده بود.

ادامه نوشته